گفتاردرمانی برای آپراکسی گفتار
آپراکسی گفتار (Apraxia of speech) یک اختلال حرکتی گفتار است که در آن فرد نمی تواند عضلات مورد نیاز برای تولید گفتار را به درستی کنترل کند. این اختلال بر برنامه ریزی و هماهنگی عضلات درگیر در گفتار تأثیر می گذارد، نه بر ماهیچه های خود گفتار.
علائم آپراکسی گفتار عبارتند از:
- تلاش بیش از حد برای تولید صداها
- تکرار صداها یا هجاهای غیرقابل کنترل
- طولانی کردن صداها یا هجاهای غیرقابل کنترل
- مکث های غیرقابل کنترل در گفتار
- تغییر در لحن یا صدا
- تغییر در شکل دهان یا زبان
آپراکسی گفتار می تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در کودکان زیر 3 سال دیده می شود. این اختلال ممکن است ناشی از آسیب به مغز باشد، مانند سکته مغزی، تومور مغزی یا آسیب مغزی تروماتیک. آپراکسی گفتار همچنین ممکن است به عنوان یک عارضه جانبی برخی از داروها یا به عنوان بخشی از یک اختلال ژنتیکی رخ دهد.
درمان آپراکسی گفتار معمولاً شامل گفتار درمانی است. گفتار درمانگر به فرد کمک می کند تا عضلات مورد نیاز برای تولید گفتار را یاد بگیرد و کنترل کند. درمان همچنین ممکن است شامل کار بر روی مهارت های زبانی و ارتباطی باشد.
آپراکسی گفتار می تواند یک اختلال چالش برانگیز باشد، اما با درمان مناسب، افراد مبتلا به این اختلال می توانند گفتار خود را بهبود بخشند.
انواع و مشخصه آن ها
- آپراکسی گفتار فراگیر (Global apraxia of speech): این نوع آپراکسی گفتار شدیدترین نوع است و در آن فرد نمی تواند هیچ صدایی را به درستی تولید کند.
- آپراکسی گفتار انتخابی (Selective apraxia of speech): این نوع آپراکسی گفتار خفیف تر است و در آن فرد می تواند برخی از صداها را به درستی تولید کند، اما ممکن است در تولید سایر صداها مشکل داشته باشد.
آپراکسی گفتار همچنین می تواند بر اساس ماهیت اختلال در برنامه ریزی و هماهنگی عضلات درگیر در گفتار، به انواع زیر تقسیم شود:
- آپراکسی گفتار حرکتی (Motor apraxia of speech): این نوع آپراکسی گفتار ناشی از آسیب به عضلات مورد نیاز برای تولید گفتار است.
- آپراکسی گفتار حسی (Sensory apraxia of speech): این نوع آپراکسی گفتار ناشی از آسیب به سیستم حسی که به مغز کمک می کند تا عضلات مورد نیاز برای تولید گفتار را کنترل کند.
- آپراکسی گفتار ترکیبی (Mixed apraxia of speech): این نوع آپراکسی گفتار ترکیبی از انواع حرکتی و حسی است.
گفتاردرمانی برای آپراکسی گفتار
گفتاردرمانی یک فرآیند تدریجی و زمانبر است که بر بهبود هماهنگی و برنامهریزی حرکات گفتار تمرکز دارد. اهداف گفتاردرمانی برای آپراکسی گفتار عبارتند از:
- بهبود تلفظ صداهای گفتاری
- بهبود ریتم و جریان گفتار
- بهبود درک گفتار دیگران
- بهبود مهارتهای ارتباطی
گفتاردرمانگر با ارزیابی دقیق وضعیت فرد مبتلا به آپراکسی گفتار، برنامه درمانی مناسب را برای او طراحی میکند. برخی از رویکردهای رایج گفتاردرمانی برای آپراکسی گفتار عبارتند از:
- مفصل درمانی: این روش بر تمرین صداهای گفتاری خاص و کار بر روی حرکات زبان، لب و فک برای بهبود تولید گفتار تمرکز دارد.
- درمان برنامهریزی حرکتی: این روش بر کمک به فرد برای یادگیری نحوه برنامهریزی و ترتیب دادن حرکات گفتاری تمرکز دارد.
- درمان عروضی: این روش بر بهبود ریتم و جریان گفتار تمرکز دارد.
- درمان زبان اشاره: این روش به افراد مبتلا به آپراکسی گفتار کمک میکند تا مهارتهای ارتباطی خود را حفظ کنند.
گفتاردرمانی برای آپراکسی گفتار معمولاً شامل جلسات هفتگی یا دو هفتهای است. مدت زمان درمان بسته به شدت اختلال و میزان پیشرفت فرد متفاوت است.
در کنار گفتاردرمانی، انجام تمرینات روزانه در خانه نیز میتواند به بهبود مهارتهای گفتاری فرد مبتلا به آپراکسی گفتار کمک کند. این تمرینات میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تکرار صداهای گفتاری
- خواندن کتابهای کودکان
- تماشای فیلمهای کودکان
- صحبت کردن با افراد دیگر
خانواده و اطرافیان فرد مبتلا به آپراکسی گفتار نیز میتوانند در بهبود مهارتهای گفتاری او نقش مهمی داشته باشند. آنها میتوانند با صبر و حوصله به فرد کمک کنند تا تمرینات خود را انجام دهد و از او حمایت کنند.
نتایج گفتاردرمانی برای آپراکسی گفتار متفاوت است. در برخی موارد، افراد مبتلا به آپراکسی گفتار میتوانند به طور کامل بهبود یابند. در برخی موارد دیگر، افراد ممکن است بهبود قابل توجهی داشته باشند، اما همچنان به برخی از مشکلات گفتاری خود ادامه دهند.
با این حال، گفتاردرمانی میتواند به افراد مبتلا به آپراکسی گفتار کمک کند تا مهارتهای گفتاری خود را بهبود بخشند و ارتباط بهتری با دیگران برقرار کنند.
متخصصان ما خدمات گفتاردرمانی برای آپراکسی را بصورت گفتاردرمانی آنلاین و گفتاردرمانی در منزل ارائه می دهند.